Yazar : Arda Kalacoş
Editör : Umut Bağdadioğlu
19 Ekim 2025 tarihinde KKTC’de Cumhurbaşkanlığı seçimi yapıldı. Seçimin resmi olmayan sonuçlarına göre Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Genel Başkanı Tufan Erhürman, rakibi ve mevcut Cumhurbaşkanı bağımsız aday Ersin Tatar’ın karşısında oyların %62,76’sını alarak KKTC’nin yeni cumhurbaşkanı seçildi. Katılım oranı ise %64,82 olarak gerçekleşti.
11 Ekim 2020 tarihinde gerçekleştirilen bir önceki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde UBP adayı Ersin Tatar % 32,34, bağımsız aday Mustafa Akıncı % 29,84, CTP adayı Tufan Erhürman %21,67 almış, 18 Ekim 2020’de gerçekleştirilen ikinci turda ise Ersin Tatar oyların %51,69’unu alarak Cumhurbaşkanı seçilmişti. Bu seçimlerde katılım oranı ise %67,29 idi. Aradan geçen 5 yılda, seçime katılım oranlarında kayda değer bir değişim olmamasına rağmen oy oranlarının bu çapta değişiminin nedenleri ve sonuçları üzerine düşünülmesi gerekmektedir.
Olası Nedenler
1) Uluslararası Sistemin Krizleri: 2022 yılında başlayan ve günümüzde hala devam etmekte olan Rusya-Ukrayna Savaşı, enerji güvenliği ve fiyatları üzerinde olumsuz etki yaratmış, her ülke gibi KKTC de bundan etkilenmiştir. Aynı yıl Türkiye ile bütçe denkliği adına mali protokol imzalanmış olsa da hem COVID-19 salgını hem de savaşın getirdiği etkiler tedarik zincirlerinde olağanüstü zorluklar meydana getirmiş, bununla bağlantılı olarak KKTC de dahil olmak üzere tüm devletlerin gelirlerine olumsuz yansımaları olmuştur.
2) Ekonomik Kriz: Yukarıdaki maddeden bağımsız düşünülemeyecek olan sıkıntıların yanına Türk lirasının değer kaybı da eklenince enflasyonist ortam derinleşmiştir. Alım gücünün azalması ve ürünlere erişimde zorluklar yaşanması ekonomik olarak halk üzerinde etkili olmuştur. Bu etki, seçmen davranışında ekonomik memnuniyetsizliği temel belirleyici haline getirmiştir. KKTC İstatistik Kurumu verilerine göre 2025 yılı boyunca yıllık enflasyon oranı %35–40 bandında seyretmiştir. Bu yüksek enflasyon ortamı, ekonomik gündemi siyasal tercihlerde belirleyici kılmıştır. Bu durum, 2020’den farklı olarak 2025’te ekonomik performans ve sosyal adalet söylemlerinin öne çıkmasına neden olmuştur.
3) 2025 Kuzey Kıbrıs protestoları: 2025’te Kuzey Kıbrıs’ta hükümetin okullarda başörtüsüne izin veren “Başörtüsü Tüzüğü”nü yürürlüğe koymasıyla birlikte ülke genelinde büyük protestolar başladı. Düzenleme, öğrencilerin okul üniformalarını kapatmadan inançlarına uygun kıyafet giyebilmesine izin veriyor. Hükûmet bunu özgürlük adımı olarak savunurken, öğretmen sendikaları ve muhalefet laik eğitime müdahale olarak gördü.
4) Kıbrıs Sorunu’na bakış açılarında farklılık: Tatar, dış politikada Ankara’nın açık desteğiyle “iki devletli çözüm” ve Türkiye ile tam uyum politikasını savunurken, Erhürman federasyon temelinde bir çözüm ve daha dengeli bir Türkiye ilişkisinden yanaydı. Erhürman eski Cumhurbaşkanı Akıncı’ya kıyasla Ankara ile daha iyi ilişkiler kurmayı hedeflediğini söylese de seçim kampanyası boyunca bu dış politika söylemini kullanmıştı. Kuzey Kıbrıs halkında özellikle sol kesimin oy tercihlerinde ekonomik sorunlar ve Türkiye hariç hiçbir ülke tarafından tanınmamanın getirdiği izolasyonun getirdiği şartlar, Erhürman’ın tıpkı Annan Planı’ndakine benzer bir oy oranı almasında katkı sağlamış olabilir.
Dolayısıyla seçime katılım oranı benzer olsa da bu seçimde seçmenini sandığa getirebilmiş olan aday Tatar değil Erhürman gibi duruyor.
Olası Sonuçlar
Tatar, Ankara ile yakın ilişkilerini kampanya sürecinde sıkça vurgulamıştır. Bununla birlikte Erhürman döneminde de Ankara-Lefkoşa ilişkilerini Akıncı dönemindeki kadar gergin olmayacaktır. Seçimi kazandığı akşam Anadolu Ajansı’na konuşan yeni Cumhurbaşkanı "Türkiye Cumhuriyeti ile istişare etmeksizin Kıbrıs'ta bir dış politikanın belirlenmesi veya Kıbrıs sorununa ilişkin bir politikanın belirlenmesi bugüne kadar hiç söz konusu olmadı. Benim dönemimde de asla söz konusu olmayacak." şeklinde açıklamalarda bulundu, KKTC’nin bu devlet geleneğinin devam edeceğini belirtti.
Keza, aksi yönde bir tutum niyeti olsaydı bile ekonomik olarak zor günler geçiren KKTC, bu konuda kendisinin ekonomik istikrarında hayati bir rol oynayan Türkiye ile ilişkilerini iyi tutmak isteyecektir. Öte yandan Kıbrıs Sorunu gibi uzun geçmişi olan jeopolitik bir meselenin Ankara’nın aleyhinde bir yol alma ihtimali sadece KKTC Cumhurbaşkanlığı değişkenine bağlı değildir. Jeopolitik, ulusal siyaset dengelerine göre değil uluslararası güç dengelerine göre değişir.
Dolayısıyla yukarıdaki nedenler göz önünde bulundurulduğunda, KKTC’deki seçim sonuçlarını sadece “federasyon” referandumu gibi okumak tek boyutlu bir değerlendirme riski oluşturmaktadır.
Sonuç olarak, Ankara “iki devletli çözüm” anlayışına sahip çıktıkça onun isteği dışında bir yola girilmeyecektir. Erhürman’ın siyasi konumu ve ülkesinin ekonomik durumu da Ankara’yı karşısına almasına olanak sağlamamaktadır. Halihazırda Erhürman’ın da temsil ettiği ekole kıyasla daha ılımlı olmasından ötürü, seçim sonuçları Türkiye-KKTC ilişkilerinde 2015-2020 dönemindeki gibi bir gerilemeye yol açmayacaktır.
KAYNAKÇA
Anadolu Ajansı. (2025). KKTC’de resmi olmayan sonuçlara göre Tufan Erhürman, ülkenin yeni cumhurbaşkanı seçildi. Retrieved October 20, 2025, from https://www.aa.com.tr/tr/dunya/kktcde-resmi-olmayan-sonuclara-gore-tufan-erhurman-ulkenin-yeni-cumhurbaskani-secildi/3720752
Arslan, M. İ. (2022). Türkiye ile imzalanan mali protokol, KKTC’nin mali yapısı için fırsatlar içeriyor. Retrieved October 20, 2025, from https://www.aa.com.tr/tr/gundem/turkiye-ile-imzalanan-mali-protokol-kktcnin-mali-yapisi-icin-firsatlar-iceriyor/2610376
Boyraz, H. M., & Özdemir, B. (2020). Odak: 2020 KKTC Cumhurbaşkanlığı İlk Tur Seçim Sonuçları. Retrieved October 20, 2025, from https://www.setav.org/odak-2020-kktc-cumhurbaskanligi-ilk-tur-secim-sonuclari
Cyprus, A. (2025, July 3). KKTC’de Haziran Ayı Enflasyonu Yüzde 1.42 Olarak Açıklandı. Ajans Cyprus. https://ajanscyprus.com/index.php/2025/07/03/haziran-ayi-enflasyonu-yuzde-1-42en-yuksek-fiyat-artisi-limon-marul-ve-kivide/
Dış Haberler Servisi. (2025, October 19). Sandıktan sol çıktı: KKTC cumhurbaşkanlığı seçimlerini Tufan Erhürman kazandı. Medyascope. https://medyascope.tv/2025/10/19/sandiktan-sol-cikti-kktc-cumhurbaskanligi-secimlerini-tufan-erhurman-kazandi/
Euronews. (2025). KKTC’de başörtüsü eylemleri: Tartışmalar nasıl başladı? euronews. http://tr.euronews.com/2025/04/10/kktcde-basortusu-eylemleri-tartismalar-nasil-basladi
Firik, M. K., & Altun, T. (2025). KKTC’de resmi olmayan sonuçlara göre cumhurbaşkanlığı seçimini kazanan Erhürman, AA’ya konuştu. Retrieved October 20, 2025, from https://www.aa.com.tr/tr/gundem/kktcde-resmi-olmayan-sonuclara-gore-cumhurbaskanligi-secimini-kazanan-erhurman-aaya-konustu/3721328
Gazetesi, D. (2025, May 6). KKTC’de yıllık enflasyon son 3 yılın en düşük seviyesinde. Dünya Gazetesi. https://www.dunya.com/ekonomi/kktcde-yillik-enflasyon-son-3-yilin-en-dusuk-seviyesinde-haberi-775115
İstatistik Kurumu > TEMEL İSTATİSTİKLER > TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ. (2025). Retrieved October 21, 2025, from https://istatistik.gov.ct.tr/TEMEL-%C4%B0STAT%C4%B0ST%C4%B0KLER/T%C3%9CKET%C4%B0C%C4%B0-F%C4%B0YATLARI-ENDEKS%C4%B0
Özbek, C. (2025). Kuzey Kıbrıs sandık başında: İki devlet mi, federasyon mu? – DW – 19.10.2025. dw.com. Retrieved October 20, 2025, from https://www.dw.com/tr/kuzey-k%C4%B1br%C4%B1s-sand%C4%B1k-ba%C5%9F%C4%B1nda-i%CC%87ki-devlet-mi-federasyon-mu/a-74391569
Reuters. (2025, October 19). Turk Cypriot moderate wins election in major policy shift in conflict. Reuters. https://www.reuters.com/world/middle-east/turkish-cypriots-vote-leader-peace-talks-hang-balance-2025-10-19/
Seçim Sonuçları – Yüksek Seçim Kurulu. (n.d.). Retrieved October 21, 2025, from https://ysk.gov.ct.tr/2025/10/19/secim-sonuclari-6/
Senova, E. (2022, December 31). KRİZ YILI! YENİDÜZEN. https://www.yeniduzen.com/kriz-yili-159740h.htm